The Salty Beachbums

Wandelen door het Aekingerzand: een natuurgebied bij Appelscha

wandelen aekingerzand appelscha drents friese wold

Hou je van wandelen, natuur en rust? Bezoek dan eens het Aekingerzand, ook wel de Kale duinen genoemd, in het Nationaal Park Drents-Friese Wold. In dit uitgestrekte natuurgebied vind je zandverstuivingen, duinen, meren, bossen en heide. Sinds we vanuit de randstad naar de grens van Friesland, Drenthe en Overijssel zijn verhuisd, ontdekken we steeds meer de schoonheid van Nederland. In dit blog nemen we je mee op pad en delen we onze ervaring + tips voor wandelen door het Aekingerzand. 

In dit blog:

Wandelroute Aekingerzand

Wanneer je gaat wandelen door het Aekingerzand, is het makkelijk om de route te volgen (5,5 km). Daar doe je – afhankelijk van je wandeltempo en het aantal stops – ongeveer 1,5 uur over. Je hoeft alleen de rode pijlen te volgen. Je kunt ook op eigen houtje op verkenning gaan, kijk wel uit dat je niet verdwaalt 😉 Vanwege de nogal zanderige paden, is deze Kaleduinen wandeling niet geschikt voor wandel- en kinderwagens.  De afwisselende wandelroute is goed aangegeven en heeft voldoende bankjes om tussendoor uit te rusten of te genieten van het uitzicht. Aan de ingang van het Aekingerzand en langs de route staan enkele informatieborden. Interessant om te lezen en zo meer te leren over dit bijzondere gebied. In welk seizoen je de Kale duinen ook bezoekt, er is altijd genoeg te zien! 

kale duinen route
Herfst Aekingerzand
kale duinen wandelroute
vlakte Aekingerzand

Parkeren bij het Aekingerzand

Het Aekingerzand is eenvoudig te bereiken via het dorp Wateren. Begin je wandeling vanaf de gratis parkeerplaats, aangegeven op Google Maps met: Wandelparkeerplaats Aekingerzand (Kale Duinen). Dit natuurgebied ligt officieel in Elsloo, aan de Canada weg. De parkeerplaats is verscholen tussen de bomen, met genoeg ruimte. Parkeren spreekt voor zich, al zijn er geen aangegeven parkeerplaatsen. Is de parkeerplaats toch vol, kun je ook nog aan de overkant van de weg terecht bij het Aekingermeer / Canadameer. Bij mooi weer of vakantieperiodes kan het druk worden, let tijdens het parkeren op dat je geen andere auto’s blokkeert of beschadigd. In de praktijk zal het wel meevallen met de drukte, vooral als je vroeg op pad gaat. Doordeweekse dagen zijn uiteraard rustiger dan weekenden. 

Praktische regels

Om het natuurgebied te behouden, zijn er een aantal regels opgesteld. Zo is het vliegen met drones niet toegestaan, een ook vliegeren is verboden. Bijzondere vogels, zoals de boomleeuwerik, worden dan niet gestoord in hun leefgebied. Hieronder nog een aantal dingen die je moet weten:

  • Toegang is van zonsopkomst tot zonsondergang.
  • Wandelen mag alleen op de gemarkeerde routes en de zandvlakte.
  • Honden mogen (aangelijnd) alleen van september t/m februari het Aekingerzand op. 
  • Hou afstand van loslopende dieren zoals de wilde paarden.
Aekingerzand bord
natuurgebied Drenthe

Zandverstuiving

Vanaf de parkeerplaats loop je, door het hekje, in ongeveer 10 minuten naar de zandvlakte. Onderweg kom je langs een meertje. Kies je voor de wandelroute van 5,5 kilometer, dan sla je aan het begin van de zandverstuiving linksaf. Je kunt ook rechtdoor de zandvlakte over, richting de uitkijktoren. Of rechts het pad volgen en het rondje tegen de klok in wandelen. Genoeg opties in ieder geval! 

Een zandverstuiving begint meestal door de kap van bossen, wat vervolgens verandert in heidegebied. Als de heide begraasd wordt, bijvoorbeeld door schapen, krijgt nieuwe vegetatie geen kans. Vroeger werd de heide afgeplagd, dit is het verwijderen van de bovenste grondlaag met begroeiing. Hierdoor kwam de dekzandlaag tevoorschijn. De droge zandgrond is makkelijk te verplaatsen door de wind, en zo is de zandverstuiving geboren. Door het verplaatsen van het zand worden duinen gevormd, en voila; je krijgt een afwisselend landschap waar unieke planten en dieren leven. Naast het Aekingerzand heeft Nederland nog een aantal stuifzandgebieden, waaronder het meer bekende Kootwijkerzand.

zandverstuiving boom
zandvlakte drenthe

Uitkijktoren Aekingerzand

Vanaf de parkeerplaats loop je over de zandvlakte in een half uur naar de uitkijktoren. Klim naar boven voor een mooi uitzicht over de heide, duinen en zandverstuiving. De houten toren is 10 meter hoog en heeft drie verdiepingen. Op de bovenste verdieping staat een bankje. Misschien zie je wel de kudde Exmoor pony’s, zilverreigers of een hert. Een verrekijker is hier geen overbodige luxe. Dit is ook een goede plek om de zonsopgang en de zonsondergang te bekijken. 

uitkijktoren Aekingerzand
uitzicht heide uitkijktoren Aekingerzand

Schapen, runderen en wilde paarden

Om te voorkomen dat de heide weer veranderd in een bos, worden er door Staatbosbeheer graasdieren ingezet. Kijk dus niet raar op als je runderen of schapen ziet lopen. Tegenwoordig is het Aekingerzand ook het leefgebied van een kudde Exmoorpony’s. De pony’s zijn gewend aan overleven in lastige omstandigheden, zoals kou en nattigheid. Ook kunnen ze zich prima verdedigen bij een mogelijke aanval van een wolf, die ook in dit gebied leeft. Let op: het is verleidelijk, maar de pony’s mogen absoluut niet gevoerd worden. Die appel is helemaal voor jou 😉 Er lopen nog steeds schapen rond, maar wel in een kleinere kudde en onder toezicht van een herder. Kom je tijdens het wandelen door het Aekingerzand graasdieren tegen, bekijk ze dan van een afstandje en geef ze de ruimte. 

Exmoorpony heide
dartmoor pony aekingerzand

Paarse heide

Elk jaar bloeit de heide paars, een van de mooiste periodes om te wandelen door het Aekingerzand! Meestal begint de bloei vanaf half augustus, en duurt het ongeveer een maand. Eind september is de heide vaak uitgebloeid. Dit jaar (2024) was de heide erg vroeg met bloeien, al vanaf half/ eind juli. Dit komt waarschijnlijk door de hoeveelheid regen die er is gevallen. Hoe droger en warmer, hoe sneller de heideplanten uitdrogen. Wil je graag de zekerheid van een paarse heide, dan zit je half augustus eigenlijk altijd wel goed. Het levert in ieder geval de mooiste plaatjes op, vergeet niet je camera mee te nemen.

aekingerveld fotoshoot
heide spinnenweb
paarse heide
Lizette salty beachbums

TIP ♥ – De beste tijd om de paarse heide te fotograferen is tijdens zonsomkomst en zonsondergang. Het zachte, gouden licht zorgt voor magische plaatjes! Check bijvoorbeeld de telefoon app Sun Surveyor of Magic Hour. om te zien op welke tijden het gouden uurtje is. In de zomer ligt de zonsopkomst rond 06.00 uur en de zonsondergang rond 21.00 uur. 

Eethuis Aekingerzand

Sluit je wandeling af met een hapje en/of een drankje bij eethuis Aekingerzand. Dit is eigenlijk een soort snackbar met buitenterras, maar ze serveren ook koffie met taart. Het ligt aan dezelfde weg als het natuurgebied (Canada 3), je bent er waarschijnlijk al langs gereden. Erachter ligt Camping Wilhelminahoeve, een mooie plek om dichtbij de natuur te overnachten. 

uitzicht aekingerzand drenthe

Ben je benieuwd wat we in ons dagelijks leven doen? Wil je meer tips en een kijkje achter de schermen? Volg ons op InstagramTiktok of Youtube.

Wandelen is heerlijk, goed voor je gezondheid en helemaal gratis. Even opladen in de natuur, met de wind in je haar en de zon in je gezicht. Door bossen, over heide, en langs meren. Inspiratie nodig? Check deze wandelgids Nederland