GO! Als een gek spring je in het water en vliegen de flippers om je oren. Terwijl je in de donkerblauwe diepte staart, vraag je je heel even af dit nou wel zo’n goed idee was. Maar dan zie je ineens een grote vlek verschijnen, steeds dichterbij, totdat de witte stippen zichtbaar worden. Het is een walvishaai! Als de vriendelijke reus voorbij zwemt, stop je bijna met ademen. Dit is een ervaring die je nooit meer vergeet…
Dit is ongeveer wat wij dachten en voelden tijdens de eerste keer zwemmen met walvishaaien. Klein en kwetsbaar, maar ook vol bewondering en ontzag voor deze dieren. Staat zwemmen met walvishaaien al jarenlang op jouw bucketlist? In dit blog delen we de beste plekken om verantwoord te zwemmen met walvishaaien. Want als echte dierenliefhebbers, vinden we dat respect en veiligheid voorop staan.
In dit blog:
Walvishaaien 101
Walvishaaien zijn een van de meest indrukwekkende bewoners van de oceaan, vooral vanwege hun grootte en vriendelijke karakter. Wat dat betreft lijken ze meer op walvissen dan haaien. Ze zijn makkelijk te herkennen aan hun witte stippelpatroon. Wist je dat elke walvishaai een uniek patroon heeft? Aan de hand van deze patronen kunnen marine biologen zelfs specifieke dieren herkennen.
Walvishaaien zijn vrij kwetsbaar en staan op de Rode Lijst van de IUCN als bedreigde diersoorten. Ze worden regelmatig geraakt door boten, raken verstrikt in netten of staan op het menu. Hun voedselbronnen nemen af en ook vervuiling heeft een negatieve impact op de walvishaaien. Hieronder beantwoorden we de meest gestelde vragen over de walvishaai.
Is een walvishaai gevaarlijk?
Nee, walvishaaien zijn niet gevaarlijk en staan bekend om hun rustige gedrag. Ze hebben geen tanden en leven van plankton en kleine visjes, die ze naar binnen zuigen met hun enorme mond. Ze vallen onder de categorie “filtervoeders”. Dat is precies de reden waarom ze regelmatig rond het wateroppervlak rondzwemmen, op zoek naar voedsel. Je kunt behoorlijk dichtbij ze komen, maar we raden toch aan om enkele meters afstand te houden. Niet alleen uit respect voor de walvishaaien, maar ook voor je eigen veiligheid.
Wat is de gemiddelde lengte van een walvishaai?
Volwassen walvishaaien zijn tussen de 12 en 18 meter lang en wegen rond de 15.000 kg. Dit is ongeveer net zo groot als een stadsbus! Behoorlijk indrukwekkend als je ernaast zwemt. Al was de jonge walvishaai waar wij een ontmoeting mee hadden, ongeveer 7 á 8 meter lang. Vrouwtjes zijn vaak iets groter dan mannetjes, al kun je dit niet met het blote oog onderscheiden.
Is een walvishaai een zoogdier?
Nee, walvishaaien zijn ’s werelds grootste vissen! Net als haaien hebben ze kieuwen en kunnen ze onderwater ademen. Dolfijnen en walvissen zijn wél zoogdieren, ze hebben longen en moeten naar het naar het wateroppervlak komen om adem te halen. Walvishaaien zijn mysterieuze dieren waarvan nog niet super veel bekend is. Zo zie je eigenlijk nooit hele kleine exemplaren, het is een groot raadsel waar ze hun jongen baren. Ze komen het meeste voor in warme tropische wateren zoals Mexico, Thailand en de Filipijnen.
Verantwoord zwemmen met walvishaaien
Wanneer je de kans krijgt om met walvishaaien te zwemmen, is het belangrijk om dat op een verantwoorde en respectvolle manier te doen, zodat je hun natuurlijke leefomgeving niet verstoort. Onderzoek daarom eerst goed de plekken waar je deze unieke ervaring wilt opdoen. Op veel plaatsen in Zuidoost-Azië worden ze bijvoorbeeld gevoerd, dit verstoord het natuurlijke migratiepatroon van de walvishaaien. We snappen het wel, want voor de locals is het een bron van inkomsten en met gegarandeerde ontmoetingen met walvishaaien wordt iedereen blij. Maar van ons hoeft het op deze manier niet, en we hopen dat jij ook kiest voor een zo natuurlijk mogelijke ontmoeting zonder voeren, dwang en aanrakingen. Handige tips om vooraf te weten:
- Houd een veilige afstand tot de walvishaaien en stoor ze niet in hun natuurlijke gedrag. Ze komen soms jouw richting op zwemmen, flipper dan rustig aan de kant. Een paar meter is voldoende. Blijf uit de buurt van hun krachtige staart, daar wil je niet door geraakt worden.
- Volg de instructies van ervaren gidsen, zij willen voor iedereen een zo goed mogelijke ervaring. Soms kan het voorkomen dat het dier wegzwemt, het heeft dan geen zin om er achteraan te “jagen”. Bij een goede organisatie staat diervriendelijkheid voorop.
- Blijf rustig. Het liefst schreeuw je de longen uit je lijf als je de eerste keer een walvishaai ziet, maar dat is niet zo’n goed idee. Wij zijn ervan overtuigd dat dieren jouw energie voelen. Hoe rustiger jij bent, hoe relaxter zij zijn.
- Ben je niet zo’n goede zwemmer, vraag dan om een zwemvest of ander drijfmiddel, niets om je voor te schamen. De zee kan best ruig zijn, en je wil niet dat jouw ervaring hierdoor wordt verpest toch?
- Gebruik een reefsave zonnebrand. De huid van walvishaaien zijn gevoelig en wil je niet irriteren met zonbescherming. Het beste trek je een rashguard / uv-shirt aan, dan hoef je helemaal geen zonnebrand te gebruiken.
De beste plekken ter wereld
Walvishaaien zwemmen rond in voedselrijk water, voor de kust of in de buurt van eilanden. Ze komen naar het oppervlak om te eten van het plankton, krill en kleine vissen. Hoe meer eten, hoe groter de kans op walvishaaien. Plankton groeit sneller door o.a. zonlicht, en is vooral aanwezig in de lente en zomermaanden. Er komen trouwens nog veel meer dieren op plankton af, zoals mantaroggen, grote scholen vissen en walvissen. Hieronder hebben de beste plekken ter wereld om te zwemmen met walvishaaien op een rijtje gezet:
Australië
Aan de westkust van Australië ligt het Ningaloo Reef, het onbekende zusje van het Great Barrier Reef. Hier kun je geweldig snorkelen en duiken, niet alleen met walvishaaien, maar ook met dolfijnen, zeeschildpadden, mantaroggen en zelfs bultrugwalvissen. Het walvishaaiseizoen loopt vanaf maart t/m juni. Tours boek je eenvoudig in Exmouth, bijvoorbeeld via het Tourist Information Centre. In Australië doen ze er alles aan om de natuur te beschermen. Een tour is niet goedkoop, maar wel erg leerzaam en ethisch verantwoord. Wat ons betreft het dubbel en dwars waard!
Benieuwd naar onze eerste keer zwemmen met walvishaaien? Check hier onze video op Youtube.
Filipijnen
In de Filipijnse wateren zwemmen meer dan 1500 walvishaaien rond. De meeste kans om met ze te zwemmen is van december t/m mei, daar komt wel een beetje geluk bij kijken. Een van de meest bekende plaatsen om te zwemmen met walvishaaien in de Filipijnen is Oslob, gelegen aan de zuidoost kant van het eiland Cebu. Helaas worden de dieren hier gevoerd door lokale vissers, zodat ze dicht bij de kust blijven. Het is een drukke toeristenattractie geworden, die je beter kunt vermijden. Betere opties:
- Donsol
Deze plek ligt op het eiland Luzon, het walvishaaiseizoen loopt van december tot mei. In maart en april worden ze bijna dagelijks gespot. Lokale gidsen houden zich beter aan de regels, al is dit niet altijd het geval, wat zorgt voor stress bij de walvishaaien. De plaats hieronder is een nog betere keuze. Kosten zijn gemiddeld €60 per persoon. - Pintuyan ( Southern Leyte)
Dit is een wat minder bekende plek om te zwemmen met walvishaaien in de Filipijnen. Vanaf Padre Burgos of Panaon Island vaar je naar Pintuyan. De tours worden slechts een paar keer per week georganiseerd, vooraf reserveren is daarom handig. Hou je van kleine groepen, dan is deze plek ideaal. De kans dat je ze ziet is 50/50, maar het is een veel mooiere ervaring! Je betaald ongeveer 5 50 per persoon voor het zwemmen met walvishaaien. - Tubbataha & Mindoro Reef
Dit zijn eigenlijk meer duikbestemmingen en alleen bereikbaar met een liveaboard. Omdat ze wateren bij deze riffen boordevol voedsel zitten, komen duikers regelmatig walvishaaien tegen.
Mexico
Mexico heeft de grootste populatie walvishaaien ter wereld. Vooral rondom de eilanden Isla Holbox, Isla Mujeres en Isla Contoy in de staat Yucatan zwemmen deze reuzen rond. Het walvishaaiseizoen loopt hier tussen mei en september, buiten deze periode gaan er geen tours. In juli en augustus kun je wel tientallen walvishaaien zien in één trip! Een andere goede plek om te zwemmen met walvishaaien in Mexico, is de streek Baja California Sur. Bijvoorbeeld bij Cabo San Lucas, La Paz of de Socorro eilanden. De beste tijd hiervoor is van november t/m maart.
Thailand
De beste plek om te zwemmen en / of duiken met walvishaaien in bij het eiland Ko Tao, in de Golf van Thailand. Wij zijn hier twee keer geweest, maar beide keren helaas geen walvishaai gezien. Aangezien ze rondzwemmen, moet je ook meer net het geluk hebben. De meeste kans om ze hier te zien is van maart t/m mei en rond september en oktober. Populaire spots met veel bezichtigingen zijn:
- Southwest Pinnacle
- Chumphon Pinnacle
- Shark Island
- Hin Wong Pinnacle
Malediven
Een droombestemming met een grote kans om een oog in oog te staan met een walvishaai. De Malediven bestaan uit 26 atollen en meer dan 1000 koraaleilanden. Hier moet je toch minimaal één keer in je leven naartoe. Walvishaaien zwemmen graag in de warme wateren rondom de Malediven, waaronder het Zuid-Ari atol. Hier zijn ze het hele jaar door aanwezig, al wordt december t/m april gezien als de beste reistijd.
Indonesië
De onderwaterwereld van Indonesië is geweldig, wij raken er nooit uitgekeken. Het is niet de meest begaanbare plek om met walvishaaien te zwemmen, maar als je houd van avontuur is het de moeite waard. Er zijn twee plekken in Indonesië waar je de meeste kans hebt op een ontmoeting:
- Cenderawasih Bay
Een grote baai in West-Papoea, waar nog maar weinig reizigers komen. Het is vooral een duikbestemming die wordt aangedaan door liveaboards (van augustus t/m oktober). Je hebt hier geen garantie op het zien van walvishaaien, al is het zeker de moeite waard om deze regio te ontdekken. - Gorontalo
Deze kustplaats ligt in het noorden van Sulawesi en een goede plek om met walvishaaien te zwemmen. Kies alleen voor deze plek je toch al rondreist door Sulawesi, bijvoorbeeld naar de Togian eilanden of naar Bunaken Nationaal Park.
Egypte
In de Rode zee bij Egypte, zwemmen niet super veel walvishaaien rond, al worden ze de laatste jaren wel steeds vaker gezien. Egypte is een heerlijke zonbestemming met een prachtige onderwaterwereld. Wij zijn inmiddels al 5 x naar Marsa Alam geweest, maar nog nooit een walvishaai gezien. Het is vaak een kwestie van “op de juiste tijd en de juiste plek” aanwezig zijn. Snorkelen en duiken kan gewoon vanaf de kant, al zijn dagtochten per boot of meerdaagse liveaboards ook een optie. In Egypte heb je de meeste kans op walvishaaien tussen mei en augustus. Naast onze favoriete bestemming Marsa Alam, zwemmen ze ook bij:
- Hurghada
- Sharm-el-Sheikh
- Brother eilanden
- Elphinstone Reef
- Fury Shoal
Snorkel je over het rif, neem dan af en toe ook een kijkje in het ‘blauw’, wie weet cruised er zomaar een walvishaai voorbij!
Seychellen
In dit tropische paradijs in de Indische oceaan heb je ook nog eens de kans om te zwemmen met walvishaaien. De Seychellen staan vooral bekend als honeymoon bestemming met witte zandstranden, granieten rotsen en regenwoud. Zowel onder als bovenwater is er van alles te doen. Mahé, het grootste eiland van de Seychellen, is een prima uitvalsbasis voor een trip. De walvishaaien zwemmen van augustus t/m november rondom de eilanden, met oktober als hoogtepunt.
Zwemmen met walvishaaien: buiten de gebaande paden
De bovenstaande landen zijn de meeste populaire bestemmingen, maar walvishaaien zwemmen op nog meer plekken rond:
- Galapagos eilanden (Ecuador), van juni t/m december
- Gladden Spit (Belize), van maart t/m mei
- Utila (Honduras), maart en april
- Mafia eiland (Tanzania), van oktober t/m februari
- Tofo (Mozambique), oktober t/m februari
TIP ♥ – Neem een onderwatercamera mee om jouw ervaring vast te leggen, zoals een GoPro of Olympus TG 7. Vergeet niet om de flitser uit te zetten, walvishaaien houden daar niet zo van. Oh, en zorg dat je batterij vol is 😉
Heb jij onlangs met walvishaaien gezwommen? We zijn erg benieuwd naar jouw ervaring, laat het ons hieronder weten in een reactie.
Heb je vragen of advies nodig voor één van jouw reizen? Volg ons op Instagram, Tiktok of Youtube voor nog meer tips en reisinspiratie!
